«Η προτεσταντοποίηση του Ισλάμ και η μεταμόρφωση της πολιτικής ζωής στην Τουρκία», αποτέλεσε το θέμα διάλεξης του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Άγκυρας Χρήστου Τεάζη, στη Θεολογική Σχολή του ΑΠΘ.
O κ. Τεάζης μίλησε για τις ιδεολογικές ρίζες του «Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης», του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, οι οποίες ανάγονται στη δεύτερη ομάδα της Α' Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της 23ης Απριλίου 1920. Εκφραστής τότε της πρώτης ομάδας αναδείχτηκε ο Μουσταφά Κεμάλ που προσέφερε τον ιδεολογικό μανδύα της ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας. Σύμφωνα με τον ομιλητή, οι συνεχιστές της πρώτης ομάδας με πολιτικό εκφραστή το ρεπουμπλικανικό λαϊκό κόμμα διαμόρφωσαν μέχρι σήμερα τις κόκκινες γραμμές πάνω στις οποίες κινήθηκε το πολιτικό και οικονομικό σύστημα της γείτονος. Όμως, μετά την επικράτηση του ΝΑΙ στο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου 2017, το οποίο επισημοποίησε την εφαρμογή του προεδρικού συστήματος, πολύ κοντά στα αμερικανικά πρότυπα, το «Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης» μέχρι τις προεδρικές εκλογές του 2019 θα διαμορφώσει τις δομές της νέας Τουρκίας έχοντας ως ιδεολογικό πυρήνα τις θέσεις της δεύτερης ομάδας της Α' Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης.
Κατά τις εκτιμήσεις του, οι αλλαγές που θα επέλθουν και θα διαμορφώσουν το νέο πολιτικό σκηνικό είναι: 1. μετάβαση από την Προεδρευομένη Δημοκρατία στην Προεδρική Δημοκρατία, 2. μετατροπή του πολυκομματικού συστήματος σε δικομματικό κατά τα αμερικανικά πρότυπα «Δημοκρατών» και «Ρεπουμπλικάνων», 3. πέρασμα από τη γαλλικού τύπου κοσμικότητα (τη Laïcité) στην αμερικανικού τύπου κοσμικότητα (τον σεκουλαρισμό). Κατά την άποψή του, κατά την περίοδο διακυβέρνησης του «Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης» το Ισλάμ έχει αρχίσει να εκκοσμικεύεται ή να «προτεσταντοποιείται», συμπέρασμα που τεκμηριώθηκε μέσα από παραδείγματα της καθημερινότητας, όπως λ.χ. την εμφάνιση των αντικαπιταλιστών μουσουλμάνων ή την ενδυμασία των μανδηλοφορουσών που πλέον αρχίζει να υιοθετεί τα δυτικά πρότυπα, ενώ η «προτεσταντοποίηση» αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην καταναλωτική δυτική κουλτούρα που έχει εισβάλει σε όλες τις γειτονιές της Τουρκίας.
Τέλος, ο κ. Τεάζης εστίασε σε δύο λεπτομέρειες που αποδεικνύουν κατά την εκτίμησή του την τεράστια σημασία που αποδίδει το «Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης» στην πρώτη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι στο πίσω μέρος των νέων αστυνομικών ταυτοτήτων απεικονίζεται το κτήριο της πρώτης Εθνοσυνέλευσης, ενώ στην πρώτη επέτειο της 15ης Ιουλίου για το αποτυχημένο κίνημα του 2016 οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν από το κτήριο της πρώτης Εθνοσυνέλευσης.
Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Άγκυρας προσεκλήθη να μιλήσει στο πλαίσιο των σεμιναρίων του Εργαστηρίου Ιστορίας, Πολιτικής, Διπλωματίας και Γεωγραφίας της Εκκλησίας «ΕUSEBIUS LAB» του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας και των μεταπτυχιακών μαθημάτων του κ. Χρήστου Αραμπατζή, καθηγητή Πατρολογίας του Τμήματος Θεολογίας, της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο κ. Τεάζης είναι ο μοναδικός Έλληνας ακαδημαϊκός στην Τουρκία, ο οποίος εκλήθη στο Προεδρικό Μέγαρο προκειμένου να μιλήσει για τις μεθόδους πολιτικής και κοινωνιολογικής ανάλυσης που χρησιμοποίησε και με τις οποίες προέβλεψε από το 2012 τις πολιτειακές αλλαγές στην Τουρκία το 2017. Μάλιστα, σύμφωνα με τη θέση του, οι ρίζες του κόμματος του Ερντογάν είναι πολύ βαθιές, αγγίζουν τις διάφορες κοινωνικές και θρησκευτικές συνιστώσες και προβλέπει ότι πιθανότατα και το 2019 θα ξανακερδίσει τις εκλογές και θα εγκαινιάσει το προεδρικό σύστημα.
Στην εκδήλωση, η οποία έλαβε χώρα την Τετάρτη 25 Οκτωβρίου, παρέστησαν ο καθηγητής Δογματικής της Ορθοδόξου Kαθολικής Εκκλησίας Τσίγκος Βασίλειος, ο αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας των Θρησκειών Κραλίδης Απόστολος και ο επίκουρος καθηγητής Ιστορίας των Πρεσβυγενών Πατριαρχείων Μπάκας Ιωάννης, ενώ από το Τμήμα Θεολογίας η αν. καθηγήτρια Θρησκειολογίας Ζιάκα Αγγελική, μεταπτυχιακοί και προπτυχιακοί φοιτητές και φοιτήτριες της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, δημοσιογράφοι και άλλοι ενδιαφερόμενοι. Ακολούθησε εκτενής συζήτηση με αφορμή ερωτήματα που υποβλήθηκαν από το ακροατήριο στον κ. Τεάζη.
Τον συντονισμό της είχε αναλάβει ο καθηγητής Εκκλησιαστικής Ιστορίας και πρόεδρος του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Κωνσταντίνος Χρήστου συμπαριστάμενος από τον διευθυντή του Εργαστηρίου Καθηγητή Εκκλησιαστικής Ιστορίας Κουκουσά Βασίλειο.
Πηγή: ΑΜΠΕ
