«Ακριβή μου ζωή» ή όσα δεν ειπώθηκαν στο βιβλίο της Άλις Μονρό. Διαβάσαμε και σχολιάζουμε…
Το διήγημα είναι ίσως μια από τις πιο απαιτητικές φόρμες-νόρμες γραφής. Πρώτη φορά αποφάσισα να διαβάσω ένα δείγμα τέτοιας γραφής. Ευτυχώς δεν απογοητεύτηκα. Η Μονρό άλλωστε είναι δεξιοτέχνης του είδους.
14 μικρές ιστορίες έγραψε η Άλις Μονρό στο «Ακριβή μου ζωή». 14 απλές καθημερινές ιστορίες. Τα διαμαντάκια βέβαια βρίσκονται στο τέλος, όπου οι ιστορίες είναι αυτοβιογραφικές.
Μικρές ιστορίες λοιπόν. Για τον έρωτα, την οικογένεια, τη φιλία. Θέματα καθημερινά. Τίποτα ιδιαίτερο εκ πρώτης όψεως. Κι όμως στα μικρά, τα ασήμαντα κρύβεται η σπουδαιότητα.
Μια γυναίκα που ασφυκτιά στο γάμο της. Ένα κορίτσι που βιώνει την απώλεια. Ένας εκβιασμός. Ήρωες-αντιήρωες . Οι ήρωες των ιστοριών είναι άνθρωποι απλοί. Φτωχοί ή μεσαίοι οικονομικά, συνήθως. Που αγαπούν. Που προδίδουν. Που φοβούνται. Που δεν ξεχνούν. Μπορεί να μοιάζουν συνηθισμένοι, όμως καθένας τολμά να κάνει τη διαφορά. Έστω και για μια φορά στη ζωή του. Την τόσο καλά τακτοποιημένη ζωή του. Άλλες φορές υπάρχουν συνέπειες, άλλες όχι. Τι σημασία έχει όμως; Οι συνέπειες δεν διαφαίνονται πάντα εκ πρώτης όψεως. Κυρίαρχο συναίσθημα όλων των ιστοριών είναι αυτό της απώλειας. Η ζωή άλλωστε είναι συνυφασμένη με την απώλεια.
Φόντο των ιστοριών ο παγωμένος κι αφιλόξενος Καναδάς. Στις επαρχίες του Καναδά η ζωή μοιάζει να κυλά αργά και μια είδηση αποκτά άλλη αξία. Που ο χειμώνας κρατά περισσότερο από το καλοκαίρι. Που το σκοτάδι καλύπτει τη μεγαλύτερη διάρκεια της ζωής αυτών των ανθρώπων. Που η έλευση ενός ξένου μοιάζει σαν την έλευση της σημαντικότερης προσωπικότητας του πλανήτη. Που το τρένο ίσως είναι η μόνη επαφή με τον έξω κόσμο. Ο ήχος του τρένου υπάρχει σε κάθε ιστορία. Για να θυμίζει πως ο έξω κόσμος δεν είναι τόσο μακρινός.
Τα 14 διηγήματα έχουν όλα απρόσμενη τροπή. Δεν υπάρχει το γνωστό happyend. Οι ήρωες δε βιώνουν πάντα την ευτυχία. Ποιος άνθρωπος ζει μόνο στην ευτυχία; Δε τολμούν να πουν όσα θα ήθελαν. Πιθανώς για να κατηγορούν μετά τον εαυτό τους. Ίσως γιατί κι οι ίδιοι ήξεραν πως έστω κι αν έλεγαν όσα ήθελαν το αποτέλεσμα θα ήταν το ίδιο. Η ζωή θέτει μόνη της τους κανόνες του παιχνιδιού.
«Λέμε για κάποια πράγματα ότι δεν έχει συγχώρεση ή πως δεν θα συγχωρέσουμε ποτέ τον εαυτό μας. Το κάνουμε όμως - το κάνουμε διαρκώς». Έτσι τελειώνει η τελευταία ιστορία. Με ένα προβληματισμό μας αφήνει. Αλήθεια πόσες φορές έχουμε πει ή σκεφτεί πως δε θα συγχωρούσαμε τον εαυτό μας για το τάδε πράγμα; Και πόσες φορές δεν έχουμε κάνει το ίδιο λάθος; Στο τέλος συγχωρούμε τον εαυτό μας. Για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε. Γιατί η ζωή είναι μπροστά, εν τέλει. Το παρελθόν είναι αυτό που μένει πίσω. Οι ζωντανοί ποτέ.
Ίσως αυτό το βιβλίο να αποτελεί το κύκνειο άσμα της νομπελίστριας Άλις Μονρό. Τουλάχιστον έτσι ανακοίνωσε τον Ιούλιο του 2013 ο εκδότης της.
«Ακριβή μου ζωή»-Alice Munro
Εκδόσεις Μεταίχμιο
