.
.
Το σενάριο
___________________
Η Χριστίνα έφτασε στο γραφείο μου αρκετή ώρα νωρίτερα από την ώρα του ραντεβού μας. Με παραξένεψε αυτό γιατί ήταν κάτι που δεν συνήθιζε. Της ζήτησα να κάνει μια βόλτα και να επιστρέψει στην ώρα μας μια που ήμουν έτσι κι αλλιώς σε άλλη συνεδρία. Όταν ακούστηκε το κουδούνι ξανά άνοιξα την πόρτα με περιέργεια για αυτό που θα άκουγα.
- Σου ζητώ συγνώμη που ήρθα σχεδόν είκοσι λεπτά πριν την ώρα της συνεδρίας μας αλλά ήθελα πολύ να σου μιλήσω. Περίμενα πώς και πώς τη σημερινή μας συνεδρία, είπε η Χριστίνα με φανερή νευρικότητα.
- Τι σου συνέβη; ρώτησα αποφεύγοντας οποιαδήποτε άλλη αναφορά για την ώρα προσέλευσής της.
- Είμαι πολύ αναστατωμένη. Θυμωμένη μάλλον είναι η καλύτερη λέξη.
- Θυμωμένη με ποιόν;
- Πρώτα από όλα με μένα την ίδια και αμέσως μετά με κάποιον άλλο, είπε η Χριστίνα αποφεύγοντας να ονοματίσει το άτομο με το οποίο ήταν θυμωμένη.
- Πώς μπορεί να σε βοηθήσει σήμερα αυτό το πλαίσιο; Τι χρειάζεσαι από μένα;
- Θέλω να καταλάβω γιατί επέτρεψα σε έναν άνθρωπο να με προσβάλλει χωρίς να πω τίποτε. Έρχομαι εδώ τόσον καιρό και ένα πράγμα που έχω μάθει πολύ καλά μέσα από τις συνεδρίες μας είναι να σέβομαι τον εαυτό μου και να μην αφήνω κανέναν να με υποτιμά. Σήμερα όμως με αυτό που συνέβη ήταν σαν να μην ήρθα ποτέ εδώ ή σαν να μην ασχοληθήκαμε ποτέ με αυτό το θέμα.
.
- Θα σου ζητήσω να ηρεμήσεις για λίγο και να μου περιγράψεις τι συνέβη. Πιστεύεις ότι μπορείς να το κάνεις; τη ρώτησα ελπίζοντας να μου δώσει πληροφορίες που θα με βοηθούσαν να κατανοήσω καλύτερα την πηγή του θυμού της.
Η Χριστίνα μου εξήγησε πολύ πρόθυμα ότι λίγη ώρα νωρίτερα είχε επισκεφθεί το ιατρείο ενός γιατρού για να ζητήσει βοήθεια σε ένα θέμα υγείας που αντιμετώπιζε. Είχε ενημερωθεί για το συγκεκριμένο επιστήμονα από κάποιον κοινό γνωστό ο οποίος της είχε μιλήσει με πολύ καλά λόγια για το έργο του. Έτσι λοιπόν η Χριστίνα εμπιστεύθηκε τον κοινό γνωστό, του οποίου τη γνώμη εκτιμούσε έτσι κι αλλιώς, και απευθύνθηκε σε αυτόν.
- Από την πρώτη κιόλας στιγμή που μπήκα στο χώρο του και τον είδα κατάλαβα ότι ήταν ένας πολύ ψυχρός και απόμακρος άνθρωπος που με δυσκολία με χαιρέτησε και με ακόμη μεγαλύτερη δυσκολία απαντούσε στις ερωτήσεις που του έκανα. Εγώ πάλι ήμουν πολύ αγχωμένη και προσπάθησα να σπάσω τον πάγο μιλώντας για το άγχος μου και λέγοντας ότι φοβόμουν αρκετά να κάνω την εξέταση που μου είχε προτείνει να κάνω, είπε η Χριστίνα δίνοντας μου μια καλή πρώτη εικόνα του τι προηγήθηκε.
Είχα ήδη αρχίσει να σκιαγραφώ τη φιγούρα αυτού του γιατρού...
- Αν σου ζητούσα να χαρακτηρίσεις το συγκεκριμένο άνθρωπο απέναντί σου χρησιμοποιώντας τρία επίθετα ποια θα ήταν αυτά;
- Ειρωνικός, υποτιμητικός και αλαζόνας.
- Κι εσύ; Πώς ήσουν εσύ απέναντί του καθ' όλη τη διάρκεια της αλληλεπίδρασής σας;
- Φοβισμένη, αγχωμένη και ανίκανη να βάλω όρια. Λες και είχα ξεχάσει τι σημαίνει να βάζω όρια στους άλλους και τις προσβλητικές τους συμπεριφορές. Λες και για κάποιον ανεξήγητο λόγο άφηνα αυτόν τον άνθρωπο να μου φέρεται σαν σκουπίδι. Κι όσο πιο πολύ μαζευόμουν στη γωνιά μου, τόσο πιο προκλητικός και ειρωνικός γινόταν εκείνος απέναντί μου.
- Και τελικά πώς ολοκληρώθηκε αυτή η αλληλεπίδραση;
- Μου είπε ότι δεν σκόπευε να με αναλάβει αφού έδειχνα απρόθυμη να συνεργαστώ μαζί του ενώ εγώ του εξηγούσα απλώς ότι φοβόμουν πολύ και ήθελα να μου δώσει λίγο χρόνο για να τον εμπιστευθώ και να νιώσω άνετα στο πλαίσιο. Εκείνος όμως έδειξε ανακουφισμένος που δεν θα με αναλάμβανε και μου έκανε περισσότερο από φανερό ότι ήμουν ανεπιθύμητη εκεί μέσα.
Η Χριστίνα έφυγε από το ιατρείο του χωρίς να ρωτήσει ποτέ αυτά που ήθελε να ρωτήσει. Το μόνο που έκανε ήταν να πάρει την τσάντα της στα χέρια της και να φύγει ευχαριστώντας τον για το χρόνο που είχε διαθέσει για να τη δει. Φεύγοντας ένιωσε έναν κόμπο να ανεβαίνει ψηλά στο λαιμό της και να είναι έτοιμος να την πνίξει. Ήταν τόσο θυμωμένη. Πρώτα με τον εαυτό της και μετά με εκείνον. Πώς μπόρεσε να του επιτρέψει να την υποτιμήσει; Γιατί δε μίλησε; Γιατί δε ρώτησε όλα όσα ήθελε να ρωτήσει; Γιατί δεν του πέταξε κατάμουτρα αυτό που σκεφτόταν από την πρώτη στιγμή που πάτησε το πόδι της μέσα στον επαγγελματικό του χώρο;
- Ποιός νομίζεις ότι είσαι; Ποιός σου δίνει αυτό το δικαίωμα; αυτό ήθελα να του πω αν γύριζα πίσω το χρόνο.
Για την ίδια πάντως ήταν πολύ σημαντικό να καταλάβει γιατί σώπασε και να υποσχεθεί στον εαυτό της ότι θα ήταν πολύ πιο προσεκτική την επόμενη φορά που θα βρισκόταν αντιμέτωπη με μια παρόμοια συμπεριφορά.
.
Το παιχνίδι
Η Χριστίνα, όπως και πολλοί άλλοι, έχει εμπλακεί σε ένα παιχνίδι με δύο παίκτες. Η ίδια είναι η υποτιμημένη και ο άλλος είναι αυτός που την υποτιμά. Όσο περισσότερο εξαρτημένη είναι ή νιώθει η Χριστίνα από τον άλλο, τόσο περισσότερο του επιτρέπει να της φέρεται με άσχημο τρόπο. Όσο περισσότερο καταλαβαίνει εκείνος ότι η Χριστίνα δεν αντιδρά, τόσο πιο προσβλητικός γίνεται και τόσο πιο πολύ παραβιάζει τα όρια της χωρίς να τον ενδιαφέρει να σκεφθεί τι συνέπειες θα έχει αυτό για την ίδια αλλά και για τη μεταξύ τους σχέση.
Τόσο η Χριστίνα όσο και ο γιατρός έχουν μία διαστρεβλωμένη εικόνα εαυτού αλλά με μία βασική διαφορά. Εκείνος έχει μία καλύτερη εικόνα εαυτού από αυτή που ισχύει στην πραγματικότητα, ενώ η Χριστίνα έχει μία χειρότερη εικόνα εαυτού από την αντίστοιχη πραγματική. Εκείνος αποδίδει στον εαυτό του μόνο θετικά χαρακτηριστικά, η Χριστίνα χρεώνει τον εαυτό της με λάθη και αδυναμίες. Εκείνος πιστεύει ότι έχει κάθε δικαίωμα να συμπεριφέρεται όπως θέλει χωρίς να μπαίνει στη θέση του άλλου, η Χριστίνα παραμένει ευγενική και υποχωρητική ακόμη και όταν διαπιστώνει ότι παραβιάζονται τα όρια της και προσβάλλεται η αξιοπρέπεια της. Και οι δύο παίζουν το παιχνίδι της υποτίμησης.
Το παιχνίδι της υποτίμησης είναι ένα επώδυνο παιχνίδι. Ο ένας γίνεται ο διώκτης και ο άλλος το θύμα. Ο πρώτος παραβιάζει τα όρια του δεύτερου αντλώντας μια ικανοποίηση από αυτό ενώ ο δεύτερος υποχωρεί νιώθοντας εντελώς αδύναμος να σταματήσει αυτό που συμβαίνει εις βάρος του. Όσο περισσότερο υποχωρεί το θύμα και δεν αντιδρά, τόσο πιο εύκολα εισβάλλει στο συναισθηματικό του χώρο ο διώκτης και συνεχίζει να τον υποτιμά και να του φέρεται επικριτικά και εχθρικά. Είναι μάλιστα πεπεισμένος για την ανωτερότητά του έναντι του θύματος που δε μπαίνει καν στον κόπο να σκεφτεί πώς μπορεί να νιώθει ή τι ανάγκες έχει. Πιστεύει ότι δικαιούται να συμπεριφέρεται έτσι και δικαιολογεί τις πράξεις του χρεώνοντας αποκλειστικά το θύμα.
Αν κι εσύ έχεις βιώσει μία παρόμοια κατάσταση στη ζωή σου, καταλαβαίνεις πολύ καλά σε τι αναφέρομαι. Αν έχεις κι εσύ επιτρέψει σε κάποιον άνθρωπο, που είχε εξουσία λόγω επαγγέλματος, να σου φερθεί απαξιωτικά και να σε ταπεινώσει με το βλέμμα του, το ειρωνικό του χαμόγελο ή την αλαζονική του συμπεριφορά, πιθανότατα αναρωτιέσαι γιατί το άφησες να συμβεί. Σκέψου μόνο ότι όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση ανάγκης αποδίδουμε στον άλλον πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις από αυτές που έχει στην πραγματικότητα. Ίσως να μην αντέδρασες για να μη τον εξαγριώσεις ή για να μη το φέρεις σε δύσκολη θέση. Τι κι αν σε έφερε αυτός; Η δική σου αγωγή δε σου επιτρέπει κάτι τέτοιο. Ίσως πάλι να μη δίνεις την απαραίτητη αξία στον εαυτό σου και να έχεις πεισθεί ότι σου αξίζει μια τέτοια συμπεριφορά. Ίσως τέλος να σε αιφνιδίασε μια τέτοια στάση καθώς ήταν το τελευταίο που περίμενες από κάποιον που είναι κατά τα άλλα ένας 'αξιόλογος επαγγελματίας'.
Υστερόγραφο
Δεν ξέρω πώς σε βρίσκει η ανάγνωση αυτού του άρθρου… δεν ξέρω αν είσαι κι εσύ ανάμεσα σε αυτούς που δίνουν το πράσινο φως σε κάποιον για να τους υποτιμήσει... δεν ξέρω αν λειτουργείς ενάντια στον εαυτό σου υπονομεύοντας τη συναισθηματική σου ασφάλεια και ανεβάζοντας τον άλλον σε μια θέση που δεν του αξίζει... δεν ξέρω τέλος αν θέλεις να συνεχίσεις να ζεις έτσι ή αν σκοπεύεις να αλλάξεις όρους στο παιχνίδι της ζωής σου… η πρόσκλησή μου είναι να κάνεις το πρώτο βήμα που θα σε φέρει πιο κοντά στην αλλαγή…
Τι λες; Παίζουμε λοιπόν;
.
Κάθε Τρίτη στις σελίδες του Kulturosupa.gr
.
Ακολουθήστε μας στα social media
